Bazylika katedralna jest miejscem wiecznego spoczynku Władysława Hermana, Bolesława Krzywoustego i kilkunastu książąt mazowieckich. W średniowieczu ich szczątki były dewastowane przez różnych najeźdźców i zostały odnalezione dopiero w 1825 r. Wówczas staraniem biskupa Adama Prażmowskiego złożone w obecnym miejscu w sarkofagu z czarnego marmuru, wykonanym według projektu Zygmunta Vogla. Umieszczono na nim napis: „Władcy i dziedzice ziem: krakowskiej, sandomierskiej, śląskiej, wielkopolskiej, mazowieckiej, dobrzyńskiej, michałowskiej, łęczyckiej i Pomorza”.
Fronton sarkofagu zdobi orzeł z alabastru, a na jego płycie umieszczono złote insygnia królewskie. Kaplicę Królewską, gdzie znajduje się sarkofag nazywano dawniej „głogowianą” z powodu wzniesionego tu w 1580 r. w stylu późnorenesansowym pięknego epitafium znakomitego humanisty, prałata Pawła Głogowskiego.
Po przeciwnej stronie tablicy stoi barokowy ołtarz z czarnego marmuru przeniesiony tu w 1783 r. z kaplicy Najświętszego Sakramentu. Znajduje się tu obraz św. Kazimierza Jagiellończyka pędzla Władysława Drapiewskiego. W górnej kondygnacji ołtarza umieszczono starszą płaskorzeźbę Ostatniej Wieczerzy. Kaplica oddzielona jest od nawy bocznej neorenesansową kratą kutą w żelazie, wykonaną w 1913 r. wg projektu Stefana Szyllera.
W 1972 r. dokonano badań archeologicznych szczątków. Prace rozpoczęto 21 marca i już pierwsze godziny przyniosły zachęcające rezultaty. Po usunięciu kilku płyt posadzkowych przed stopniami portalu wiodącego z nawy do wnętrza Kaplicy Królewskiej odkryto dwa stopnie wiodące do krótkiego, wąskiego (ok. 80cm) korytarzyka o pochylonym ku krypcie dnie.
Po otwarciu grobu piastowskiego specjaliści zidentyfikowali szczątki królewskie. W 1975 r. podczas uroczystości jubileuszowych 900-lecia powstania diecezji płockiej prochy Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego spoczęły we wnętrzu sarkofagu w dwóch obitych aksamitem trumienkach wykonanych z brązu.
tekst o historii zaczerpnięty ze strony https://
Leave a reply